در ایران و طبق قوانین اسلامی به طور پیش فرض حق طلاق با مرد است؛ اما شرایطی نیز وجود دارد که قانون حق طلاق را به زن داده و او می تواند مستقیما دادخواست طلاق بدهد. مواردی همچون اعتیاد همسر، داشتن بیماری صعب العلاج، عدم پرداخت نفقه توسط مرد، عسر و حرج زن و… نمونه ای از این شرایط هستند. همچنین زن در صورت داشتن حق طلاق به عنوان شرط ضمن عقد نیز می تواند درخواست طلاق بدهد. البته در این شرایط نیاز به بهترین وکیل طلاق در مشهد، تهران، اصفهان و… دارد؛ زیرا استفاده از حق طلاق ملزم به گرفتن وکیل است.
در چه صورتی حق طلاق با زن است؟
طبق قانون حمایت از خانواده شرایطی برای خانم ها در نظر گرفته می شود که می توانند با اثبات آن ها در دادگاه دادخواست طلاق بدهند. این شروط ۱۲گانه معمولا داخل سند ازدواج درج می شود و زوجین آن را امضا می کنند. علاوه بر این موارد زن می تواند با گرفتن حق طلاق به صورت قانونی مستقیما برای طلاق اقدام کند؛ در نتیجه ۱۳ مورد وجود دارد که زن می تواند با آن ها اقدام به جدا شدن از مرد نماید. این موارد به شرح زیر هستند:
1. ترک کردن زندگی از سمت مرد
در صورتی که مرد به مدت ۶ ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب زندگی را ترک کند، زن این اجازه را دارد که دادخواست طلاق بدهد. به عبارتی غیبت مرد در زندگی برای مدت ۶ ماه متوالی برای زن حق طلاق را ایجاد می کند.
2. اعتیاد شوهر
از جمله مواردی که حق طلاق را به زن میدهد، اعتیاد همسر است. در صورتی که مردی به هرگونه مواد مخدر یا مشروبات الکلی اعتیاد داشته باشد، زن میتواند دادخواست طلاق به دادگاه بدهد.
3. محکومیت قضایی
چنانچه مرد به هر دلیلی در دادگاه محکوم به حبس شود و مدت آن بیش از ۵ سال باشد، برای زن حق طلاق ایجاد می شود. برای ارائه دادخواست نیازی به صبر کردن تا ۵ سال نیست و زن می تواند پس از صدور حکم دادگاه برای این کار اقدام کند.
4. عسر و حرج زن
هرگونه رفتاری از سوی مرد که باعث ایجاد آزار و اذیت به زن شود، عسر و حرج نام دارد. به عنوان مثال سوء رفتار یا ضرب و شتم زن توسط مرد نمونه ای از این شرایط است و زن اجازه دادخواست طلاق را خواهد داشت.
5. بیماری های صعب العلاج
در صورتی که مرد به بیماری های مختلف روحی یا جسمی صعب العلاج مبتلا باشد تا حدی که این بیماری بتواند سلامت زن یا زندگی مشترک را به خطر بیندازد، برای زن حق طلاق ایجاد خواهد شد.
6. عدم پرداخت نفقه
طبق قانون و شرع اسلام هر مردی ملزم به پرداخت نفقه و خرجی زن خواهد بود. چنانچه مردی از پرداخت این حق به زن خودداری کند، زن اجازه ثبت درخواست طلاق در دادگاه را خواهد داشت.
7. جنون مرد
دیوانگی یا جنون مرد شرایط دیگری است که به زن حق طلاق را می دهد. اگر زن در حین زندگی و زمانی که دیگر امکان فسخ عقد وجود ندارد، متوجه مشکل روانی و دیوانه بودن مرد شود، طبق قانون حق طلاق را دارد.
8. شغل نامناسب
اگر مرد شغلی داشته باشد که با انجام آن حیثیت و آبروی زن و خانواده اش به خطر بیفتد، زن اجازه طلاق را خواهد داشت. به طور کلی شغل مرد نباید مصالح خانوادگی زن را به خطر بیاندازد. همچنین مواردی مانند ارتکاب جرم و صدور حکم در دادگاه نیز می تواند به آبروی زن صدمه زده و ایجاد حق طلاق کند.
9. بچه دار نشدن
چنانچه پس از ۵ سال زندگی مشترک به دلایلی همچون ضعف جسمی، عقیم بودن و… مرد نتواند بچه دار شود، زن این حق را دارد که در دادگاه دادخواست طلاق خود را ثبت نماید.
10. مفقودالاثر شدن مرد پس از مراجعه زن به دادگاه
در صورتی که زن به دادگاه مراجعه کند و مرد به مدت ۶ ماه مفقودالاثر شود، دادگاه حق طلاق را به زن خواهد داد.
11. ازدواج مجدد بدون اجازه
اگر مرد بخواهد مجددا ازدواج کند باید اجازه همسر خود را داشته باشد؛ در غیر این صورت و با ازدواج بدون اجازه، دادگاه حق طلاق را به زن می دهد.
12. شروط ضمن عقد
زوجین هنگام عقد و ازدواج می توانند شرایط مختلفی را ضمن عقد ثبت کنند. چنانچه در هر یک از این شرایط خللی وارد شود، برای زن حق طلاق ایجاد خواهد شد.
13. داشتن حق طلاق به صورت رسمی
جدای از شرایط ضمن عقد ممکن است که مرد حق طلاق را با هر دلیلی به همسر خود بدهد. اگر زن چنین حقی را داشته باشد، می تواند مستقیما و بدون اثبات مواردی که در شرایط ضمن عقد مطرح شده دادخواست طلاق کند. لازم به ذکر است که حق طلاق را مرد می تواند در زمان عقد و یا بعد از آن به صورت رسمی به زن بدهد.
در چه صورتی وقتی حق طلاق با زن است، دادگاه رای را صادر می کند؟
مواردی که دادگاه حق طلاق را به زن می دهد را می توان به دو دسته کلی تقسیم بندی کرد:
- دسته اول: مواردی هستند که به عنوان شروط ۱۲گانه ضمن عقد یا شرط های دلخواه زن و مرد داخل سند ازدواج ثبت می شوند. در چنین شرایطی زن اجازه ثبت دادخواست طلاق را خواهد داشت؛ اما برای اینکه بتواند به نتیجه برسد حتما باید یکی از موارد ذکر شده را در دادگاه به اثبات برساند. تا زمانی که زن نتواند به دادگاه ثابت کند که خللی در شرایط ضمن عقد به وجود آمده (با اینکه حق ثبت درخواست را دارد) طلاقی انجام نخواهد شد.
- دسته دوم: مواردی است که زن حق طلاق را جدای از شروط ضمن عقد به طور رسمی دارد. در چنین حالتی نیازی به اثبات شرایط خاصی نیست و زن می تواند با گرفتن وکیل به جای شوهر خود را مطلقه نماید.
چه نکاتی در دادن حق طلاق به زن وجود دارد؟
ابتدا و قبل از هر اقدامی لازم است توصیه کنیم که طلاق آخرین راه است؛ پس به عنوان اولین شیوه آن را انتخاب نکنید. پیشنهاد می کنیم ابتدا تلاش کنید مشکلات خود را حل کرده و در این مسیر از مشاور خانواده کمک بگیرید. در صورتی که نتیجه نداشت و مطمئن شدید که طلاق تنها راه حل شما خواهد بود، این نکات را مدنظر داشته باشید:
- داشتن حق طلاق به صورت جداگانه با اینکه شرایط ضمن عقد به مشکل بخورند تفاوت دارد. پس صرفا اینکه در سند ازدواج، شروط ۱۲گانه امضا می شوند، حق طلاقی برای زن ایجاد نخواهد شد.
- مردی که حق طلاق را به زن می دهد همچنان خودش نیز می تواند در صورت لزوم به دادگاه دادخواست طلاق بدهد.
- اگر زنی که حق طلاق دارد از همسر خود جدا شود و پس از مدتی رجوع کند، همچنان حق طلاق او محفوظ خواهد ماند.
- چنانچه زن بتواند به دادگاه ثابت کند که حق طلاق دارد و جدا شود، حق و حقوق او مانند مهریه محفوظ است و می تواند از مرد بگیرد؛ اما اگر بدون دلیل دادخواست طلاق داشته باشد، مرد می تواند حق او را پرداخت نکند.
- این امکان وجود دارد که زن مهریه خود را در ازای گرفتن حق طلاق ببخشد.
- مرد می تواند حق طلاق را در زمان عقد و یا حتی بعد از آن به زن بدهد. همچنین در صورت زندگی در خارج از کشور می تواند این وکالت را در کنسولگری ایران به ثبت برساند.
- برای اینکه زن بخواهد با حق طلاق رسمی خود اقدام به جدا شدن نماید، حتما باید از وکیل استفاده کند.
جمع بندی؛ در چه صورتی حق طلاق با زن است؟
به طور پیش فرض قانون حق طلاق را به مرد می دهد؛ اما در مواردی مانند اعتیاد، عسر و حرج زن، بیماری صعب العلاج، عدم پرداخت نفقه، غیبت بیش از ۶ ماه مرد در زندگی، بروز مشکل در شروط ضمن عقد و… دادگاه حق طلاق را به زن خواهد داد. ضمن اینکه زن می تواند حق طلاق را از شوهر خود به طور رسمی بگیرد و مستقیما در دادگاه درخواست طلاق کند. اگر شروط مختل شوند نیاز به اثبات در دادگاه است؛ اما داشتن حق طلاق کاری به اثبات در دادگاه ندارد. پاسخگوی سوالات شما در بخش نظرات هستیم.
سوالات متداول
آیا حق طلاق به زن باید در زمان عقد داده شود؟
مرد می تواند در هر زمانی حق طلاق را به همسر خود بدهد. زمان عقد، بعد از آن و یا با بخشیدن مهریه توسط زن امکان دادن حق طلاق وجود دارد.
در صورتی که حق طلاق به زن داده شد، این کار چقدر زمان می برد؟
اگر طبق شرایط ۱۲گانه و ضمن عقد زن بخواهد اقدام به جدایی کند، اثبات این موارد در دادگاه زمان بر خواهد بود. در مقابل اقدام به طلاق با داشتن حق طلاق رسمی نیازی به اثبات در دادگاه نیست و معمولا سریعتر انجام می شود.
اگر حق طلاق با زن باشد مهریه تعلق میگیرد؟
اگر بر اساس شروطی که در متن اشاره شد زن درخواست طلاق کند، مهریه او محفوظ است و می تواند دریافت کند.
آیا زن با داشتن حق طلاق میتواند طلاق بگیرد؟
بله در صورتیکه همسر او دارای یکی از مشکلاتی که در متن به آن اشاره شد باشد، زن می تواند درخواست طلاق داده و طلاق بگیرد.
