طلاق رجعی چیست؟ در طلاق رجعی مرد می تواند تا پایان مدت عده، به همسر خود رجوع کند؛ یعنی بدون نیاز به عقد مجدد، زندگی مشترک را دوباره از سر بگیرد. طلاق بائن، نقطه مقابل رجعی است و در آن، امکان بازگشت بدون عقد وجود ندارد. به دلیل شرایط حقوقی خاص در طلاق رجعی، مشاوره تخصصی با بهترین وکیل خانواده در مشهد یا شهرهای دیگر توصیه می شود.
|
ویژگی |
طلاق رجعی |
طلاق بائن |
| امکان رجوع | وجود دارد | وجود ندارد |
| نگه داشتن عده | واجب است | ممکن است الزامی نباشد |
| نفقه ایام عده | به زن تعلق می گیرد | به زن تعلق نمی گیرد |
| ارث در زمان عده | در زمان عده، زن و مرد از یکدیگر ارث می برند | در زمان عده، ارث به زن و مرد تعلق نمی گیرد |
| ثبت طلاق | ثبت طلاق منوط به شرایط خاصی است | طلاق سریع ثبت می شود |
| امکان ازدواج مرد | فقط با اجازه دادگاه | مرد می تواند ازدواج کند |
| امکان ازدواج زن | ازدواج زن به هیچ وجه امکان پذیر نیست | اگر نیازی به نگه داشتن عده نباشد، زن می تواند ازدواج کند |
ویژگی های طلاق رجعی چیست
طلاق رجعی خصوصیات منحصر به فردی دارد که آن را از سایر انواع طلاق متمایز می کند. این ویژگی ها به شرح زیر می باشد:
- طلاق رجعی به درخواست مرد انجام می شود.
- بعد از وقوع طلاق رجعی، زن باید عده نگه دارد و حق ازدواج با مرد دیگری ندارد.
- در دوران عده، زن می تواند نفقه دریافت کند.
- مرد با قصد رجوع، با اظهارات و یا انجام اعمالی می تواند به همسرش برگردد.
- برای رجوع، نیازی به خواندن صیغه عقد نیست.
- اگر در زمان عده، یکی از طرفین فوت کند، طرف مقابل می تواند او را غسل دهد.
- زکات فطره و هزینه های کفن و دفن زن در مدت زمان عده بر عهده مرد است.
- تا پایان مدت عده، مرد نمی‌تواند با خواهرزن خود ازدواج کند.
- اگر مرد در زمان عده فوت کند، زن باید عده وفات نگه دارد.
- اگر در زمان عده، زن قصد رفتن به حج داشته باشد،باید از مرد اجازه بگیرد.
- در ایام عده، مرد نمی تواند زن را از خانه بیرون کند.
- اگر مرد یا زن، مرتکب رابطه نامشروع با فردی دیگر شوند، حکم آن رابطه، زنای محصنه خواهد بود.
- اگر مرد در مدت زمان عده طلاق رجعی قصد ازدواج مجدد داشته باشد، باید از دادگاه کسب اجازه کند.
طلاق رجعی چه تفاوتی با طلاق بائن دارد؟
تفاوت طلاق بائن با طلاق رجعی چیست؟ این دو شیوه جدایی تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در طلاق رجعی، زن باید حتما عده نگه دارد؛ اما ممکن است در طلاق بائن نیازی به نگه داشتن عده نباشد.
- در طلاق رجعی امکان رجوع و بازگشت وجود دارد ولی در طلاق بائن، امکان رجوع نیست و در صورت پشیمانی، زوجین باید مجدد عقد کنند.
- در زمان عده طلاق رجعی، نفقه به زن تعلق می گیرد ولی در طلاق بائن، زن مستحق دریافت این حق نیست.
- در طلاق رجعی، در صورت فوت یکی از زوجین، ارث به دیگری تعلق می گیرد؛ ولی در طلاق بائن ارث وجود ندارد.
- در مدت عده طلاق رجعی، زن همچنان همسر مرد محسوب می شود ولی در طلاق بائن این گونه نیست.
رجوع پس از طلاق چگونه انجام می شود؟
در ماده 1149 قانون مدنی بیان شده است که “رجوع در طلاق به هر لفظ یا فعلی حاصل می شود که دلالت بر رجوع کند؛ مشروط بر اینکه مقرون به قصد رجوع باشد.”
به زبان ساده تر برای اینکه مرد بعد از طلاق رجعی بتواند به همسرش رجوع کند، کافی است که حرفی بزند یا کارهایی مانند در آغوش گرفتن، بوسیدن یا رابطه زناشویی انجام دهد که نشان بدهد می‌خواهد به همسرش برگردد؛ اما این کار باید از روی قصد واقعی برگشتن باشد و به قصد شوخی یا فریب دادن زن انجام نشود.
شرایط طلاق رجعی
شرایط طلاق رجعی چیست؟ ماده 1148 قانون مدنی اعلام می کند که” برای شوهر در مدت عده حق رجوع است” یعنی مرد می تواند تا زمانی که مدت عده زن به پایان نرسیده از جدایی صرف نظر کرده و رجوع نماید. طلاق رجعی شرایط خاصی دارد که به شرح زیر است:
- زن باید بعد از طلاق، عده نگه دارد و نمی تواند در این مدت ازدواج کند.
- در مدت زمان عده، زن و شوهر به یکدیگر محرم هستند.
- در مدت زمان عده، اگر یکی از زوجین فوت کند، طرف دیگر از او ارث می برد.
- رجوع بعد از طلاق با اراده مرد است.
- در صورت تمایل مرد به رجوع، زن نمی تواند مانع شود.
- رجوع پس از انجام طلاق رجعی، نیاز به خواندن صیغه عقد مجدد ندارد.
مهریه در طلاق رجعی
شرایط پرداخت مهریه در طلاق رجعی چیست؟ اگر درخواست جدایی از سمت مرد باشد، باید تمام حق و حقوق زن را پرداخت کند. اگر طلاق، به صورت توافقی اتفاق بیفتد، زوجین باید در مورد مهریه و سایر مسائل به توافق برسند.
نفقه در طلاق رجعی
در مدت زمان عده طلاق رجعی، نفقه به زن تعلق می گیرد؛ یعنی مرد باید تا پایان مدت زمان عده، تمام هزینه های ضروری زن شامل مسکن، خوراک، پوشاک، هزینه های درمان و… را به او پرداخت کند.
ارث در طلاق رجعی
طبق ماده 943 قانون مدنی، “اگر شوهر، زن خود را به طلاق رجعی مطلقه کند هر یک از آنها که قبل از انقضاء عده بمیرد دیگری از او ارث میبرد لیکن اگر فوت یکی از آنها بعد از انقضاء عده بوده و یا طلاق بائن باشد از یکدیگر ارث نمی برند.”
مدت زمان عده طلاق رجعی چقدر است؟
مدت زمان طلاق رجعی، اگر زن باردار نباشد، سه دوره قاعدگی را باید پشت سر بگذارد؛ اما در صورت بارداری، زن تا موقع زایمان باید عده نگه دارد.
در چه صورت طلاق رجعی انجام نمی شود؟
در موارد زیر، طلاق رجعی قابل انجام نیست و جدایی به صورت بائن اتفاق می افتد:
- در صورتی که طلاق قبل از نزدیکی انجام شود و زوجه باکره باشد.
- در صورتی که زوجه یائسه باشد.
- مرد درخواست طلاق بائن داشته باشد.
- طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود.
- طلاق خلع و مبارات انجام شود؛ یعنی زن مبلغی به مرد پرداخت کرده باشد تا او را راضی به جدایی کند.
- اگر زنی سه بار با یک مرد ازدواج کرده و از او جدا شده باشد، دیگر امکان طلاق رجعی وجود ندارد.
آیا طلاق رجعی در شناسنامه ثبت می شود؟
در ماده 38 قانون حمایت از خانواده سال 92 ذکر شده است که:”در طلاق رجعی، صیغه طلاق مطابق مقررات مربوط جاری و مراتب صورتجلسه می شود ولی ثبت طلاق منوط به ارائه گواهی کتبی حداقل دو شاهد مبنی بر سکونت زوجه مطلقه در منزل مشترک تا پایان عده است، مگر این که زن رضایت به ثبت داشته باشد.” در صورت تحقق رجوع، صورتجلسه طلاق ابطال و درصورت عدم رجوع، صورتجلسه تکمیل و طلاق ثبت می شود. صورتجلسه تکمیل شده به امضای سردفتر، زوجین یا نمایندگان آنان و دو شاهد طلاق می رسد. در صورت درخواست زوجه، گواهی اجرای صیغه طلاق و عدم رجوع زوج به وی اعطا می شود. در هر حال در صورت انقضای مدت عده و عدم احراز رجوع، طلاق ثبت می شود.» به بیان ساده تر اگر مرد پشیمان شود، طلاق باطل می‌شود، اما اگر پشیمان نشد، طلاق ثبت می شود. برای ثبت جدایی در شناسنامه باید شرایط زیر وجود داشته باشد:
- حداقل دو نفر شهادت دهند که زن بعد از طلاق، تا پایان مدت عده، در خانه مشترک زندگی کرده است.
- خود زن رضایت دهد که طلاق در شناسنامه اش ثبت شود.
در صورت رجوع، مرد باید ظرف مدت یک ماه از تاریخ رجوع، آن را ثبت کند وگرنه به مجازات نقدی یا حبس محکوم می شود.
جمع بندی؛ طلاق رجعی چیست؟
طلاق رجعی چیست؟ در طلاق رجعی، مرد در مدت عده می تواند به همسر خود رجوع کند و زندگی مشترک را از سر بگیرد، بدون این که نیاز به عقد مجدد باشد. در حالی که در طلاق بائن این امکان وجود ندارد. در مدت زمان عده طلاق رجعی، مرد باید به زن نفقه پرداخت کند و در صورتی که هر کدام از زوجین فوت کند، ارث او به طرف دیگر تعلق می گیرد.
با توجه به پیچیدگی های حقوقی طلاق رجعی، توصیه می شود که برای حفظ حقوق خود از یک وکیل متخصص در حوزه خانواده کمک بگیرید؛ وکیل رامین پورعطا، سابقه درخشانی در امور حقوقی خانواده دارد و کمک گرفتن از او تاثیر زیادی در پیشبرد پرونده شما دارد.
سوالات متداول؛ طلاق رجعی چیست
آیا زن می‌تواند از طلاق رجعی جلوگیری کند؟
خیر، در صورتی که مرد از طلاق پشیمان شود، زن نمی‌تواند از رجوع او جلوگیری کند، اما می تواند در مورد ثبت طلاق در شناسنامه تصمیم گیری کند.
در مدت زمان عده طلاق رجعی زن می تواند ازدواج کند؟
خیر، ازدواج زن در مدت زمان عده طلاق رجعی ممنوع و باطل است.
